راهنمای کوه دماوند
Mount Damavand Guide
کاملترین و جامعترین مرجع اینترنتی در باره کوه دماوند این آتشفشان زیبای ایران است که به 20 زبان مختلف دنیا تهیه و در اختیار بازدید کنندگان قرار گرفته است.
کاملترین این مطالب در حال حاضر بزبان انگلیسی تهیه شده که میتونید در
ببینید Mount Damavand Guide و یا وبسایت Mount Damavand Guide وبلاگ
بزودی با مطالب متنوع آموزشی درباره دماوند و چگونگی صعود به بلند ترین نقطه ایران و خاور میانه بزبان شیرین و ساده فارسی در خدمت شما خواهیم بود .
خلاصه راهنمای کوه دماوند را میتونید به 20 زبان مختلف دنیا در وب سایت های ما مطالعه نمایید .
Mount Damavand Guide Photo Gallery (Slide Show)
کوه دماوند
کوه دَماوَند کوهی در شمال ایران است که به عنوان بلندترین کوه ایران و بلندترین آتشفشان خاورمیانه شناخته میشود. این کوه در قسمت مرکزی رشتهکوه البرز در جنوب دریای خزر و در بخش لاریجان شهرستان آمل قرار دارد. این قله که از نظر تقسیمات کشوری در استان مازندران قرار دارد در هوایی صاف و آفتابی از شهرهای تهران، ورامین و قم و همچنین کرانههای دریای خزر قابل رؤیت است. نزدیکترین شهر بزرگ به این کوه لاریجان است. کوه دماوند در تاریخ ۲۰ ژوئیه ۲۰۰۸ میلادی به عنوان نخستین اثر طبيعی ايران در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد
دماوند در اساطیر ایران هم مطرح است و شهرتش بیش از هرچیز به خاطر این است که ضحاک (پادشاهی ستمگر و اژدهافش) در آن به بند کشیده شدهاست. در آثار ادبی فارسی نیز فراوان به این اسطوره و به طور کلیتر کوه دماوند اشاره شدهاست. دماوند دارای چشمههای آب گرم لاریجان، اسک و وانه است
جغرافیا
ارتفاع
منابع مختلف اندازههای گوناگونی برای ارتفاع قلهٔ دماوند از سطح دریا ذکر کردهاند. به نقل از درگاه ملی آمار، ارتفاع این قله ۵٬۶۱۰ متر است ؛ منابع دیگر، از جمله پایگاه ملی دادههای علوم زمین ایران و وبگاه رصدخانهٔ زمین ناسا، ارتفاع ۵٬۶۷۰ متر و ۵٬۶۷۱ متررا نیز برای قلهٔ این کوه ذکر کردهاند. دایرةالمعارف فارسی فهرستی شش موردی از ارتفاعهایی که برای این قله آمدهاست ذکر میکند که از ۵٬۵۴۳ تا ۶٬۴۰۰ متر میرسد. فاصله از شهرهای نزدیک این قله در ۶۹ کیلومتری شمال شرقی تهران، ۶۲ کیلومتری غرب آمل و ۲۶ کیلومتری شمال شهر دماوند واقع شدهاست
رودخانههای پیرامون
رودخانه تینه در شمال، رودخانه هراز در جنوب و شرق و رودخانه دلیچای در غرب این کوه واقع شدهاند.
کوهستان
قله دماوند در شرق کوهستان البرز مرکزی (استان مازندران) از رشته کوه البرز قرار دارد. قلههای مجاور آن ورارو، سه سنگ، گل زرد و میانرود است
آتشفشان
دماوند یک کوه آتشفشانی مطبق است که عمدتاً در دوران چهارم زمینشناسی موسوم به دوران هولوسین تشکیل شده و نسبتاً جوان است. فعالیتهای آتشفشانی این کوه محدود به تصعید گازهای گوگردی است. آخرین فعالیتهای آتشفشانی این کوه مربوط به ۳۸۵۰۰ سال قبل بودهاست. دماوند یک آتشفشان خفتهاست که امکان فعال شدن مجدد آن وجود دارد. در برخی از سالها از جمله در سال ۱۳۸۶، از قله دماوند، دود و بخارهایی خارج شدهاست که برخی از شاهدان آن را گواهی بر فعال شدن این آتشفشان پنداشتهاند. اما در حقیقت در سالهای پربارش، با نفوذ آب به درون قله و مواجه شدن با سنگهای داغ، جریانی از بخار آب از دهانه قله خارج میشود و چنین به نظر میرسد که فعالیتهای آتشفشانی صورت گرفتهاست. قطر دهانه این آتشفشان در حدود ۴۰۰ متر است که دریاچهای از یخ آن را پوشاندهاست. همچنین نشانههایی از وجود دهانههای قدیمی در پهلوهای جنوبی و شمالی کوه ملاحظه میشود.
نامها و ریشهشناسی
نام دماوند به دو صورت مشهور دماوند و دنباوند (با زبر یا پیش دال) ضبط شدهاست. حتی در بعضی مآخذ هر دو صورت نام آمدهاست. صورت دیگری که از نام این کوه ضبط شدهاست دباوند است. این کوه را با نامهای کاملاً متفاوت بیکنی و جبل لاجورد نیز ثبت کردهاند. «نام دماوند در تورات آمده و صورت کهن آشوری آن «بیکن» است (ری باستان ۲/۶۴۲)»
در مورد دلیل نامگذاری دماوند در فرهنگ معین آمدهاست: «دم (دمه، بخار) + اوند = وند؛ دارای دمه و دود و بخار (آتشفشان)»[۳۰]
احمد کسروی دربارهٔ نامگذاری دماوند یا دنباوند نظر کاملاً متفاوتی دارد. *. وی با استدلالهایی نسبتاً پیچیده نامگذاری «نهاوند» و «دماوند» را مرتبط میداند و مینویسد «در زبانهای باستان «نها» بهمعنی پیش و «دما» بهضم دال بهمعنی پشت و دنبال بوده،...» و در مورد «وند» مینویسد:««وندن» در زبانهای باستان ایران بهمعنای «نهادن» بوده[...] یکی از معناهای «نهادن» واقع شدن و ایستادن برجایی است.[...] و ناچار «وندن» نیز همان معنی را داشته و «وند» که ماضی آن است بهمعنی نهاد، برجایی ایستاد (واقعشد) میآمدهاست» او در ادامه نتیجه میگیرد:«پس «نهاوند» یعنی شهر یا آبادی یا قلعهٔ ایستاده در پیشرو و «دماوند» یعنی شهر یا آبادی یا قلعهٔ ایستاده در دنبال و پشت.
اسطوره
به بند کشیده شدن ضحاک به دست فریدون در شاهنامه
دماوند در اساطیر ایران جایگاه ویژهای دارد. شهرت آن بیش از هر چیز در این است که فریدون ضحاک را در آنجا در غاری به بند کشیدهاست و ضحاک آنجا زندانیاست تا آخرالزمان که بند بگسلد و کشتن خلق آغاز کند و سرانجام به دست گرشاسپ کشته شود. هنوز هم بعضی از ساکنین نزدیک این کوه باور دارند که ضحاک در دماوند زندانی است و اعتقاد دارند که بعضی صداهایی که از کوه شنیده میشود، نالههای هموست.
در تاریخ بلعمی محل زیست کیومرث کوه دماوند دانسته شدهاست و گور فرزند وی هم آنجا دانسته شدهاست. با این تفصیل که چون فرزندش کشته شد خداوند چاهی بر سر کوه برآورد و کیومرث فرزند را در چاه فروهشت. بلعمی سپس از مغان نقل کند که کیومرث بر سر کوه آتش افروخت و آتش به چاه اندر افتاد و از آن روز تا امروز (روزگار بلعمی) ده پانزده بار پرزند و به هوا برشود و از مغان نقل میکند که این آتش دیو را از فرزند او دور دارد. به گفتهٔ تاریخ بلعمی جمشید به طبرستان به دماوند بود که سپاه ضحاک به وی رسید.. بنا به روایتی نبرد لشگر فریدون به سپاهسالاری کاوه با ضحاک در حوالی دماوند بود. دماوند بار دیگر در گاه پادشاهی منوچهر مطرح میشود. آرش از فراز آن تیری انداخت تا مرز میان ایران و توران تعیین کند.
بعدها با پا گرفتن اساطیر سامی در ایران برخی شخصیتهای این اساطیر هم با دماوند ارتباطاتی یافتند. از جمله «عوام [...] معتقدند که سلیمانبن داوود, یکی از دیوان را که «صخر المارد» (سنگ سرکش) نام داشت در آنجا زندانی نمود. گویند، بر قلهٔ دماوند، زمین هموار است و از چاهی که بر فراز آن قرار دارد، روشنی بیرون آید.»
ادبیات
در اشعار ایرانی معمولاً نام دماوند در ارتباط با اسطورهٔ به بند کشیده شدن ضحاک ظاهر میشود. فردوسی در شاهنامه در ابیاتی که داستان به بند کشیده شدن ضحاک توسط فریدون را تصویر میکند، چنین سروده است
برآن گونه ضحاک را بسته سخت--------- سوی شیرخوان برد بیدار بخت
همی راند او را به کوه اندرون-------- همی خواست کارد سرش را نگون
بیامد هم آنگه خجسته سروش---------- به خوبی یکی راز گفتش به گوش
که این بسته را تا دماوند کوه--------------- بِبَر همچنان تازیان بیگروه
اسدی طوسی در گرشاسپنامه که به پیروی از شاهنامه سروده شدهاست به این اسطوره اشاره میکند. در اشعار و منظومههای شاعران دیگر از جمله قصیدهای از ناصرخسرومنظومهٔ ویس و رامین از فخرالدین اسعد گرگانی و قصیدهای از خاقانی تلمیح این اسطوره دیده میشود. همچنین گاه در عظمت به دماوند مثل زدهاند.
قصیده دماوندیه اثر ملک الشعرای بهار تنها یکی از چندین شعری است که در مورد دماوند سروده شدهاست. دماوندیه اول او در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی با این مطلع آغاز گشت:
ای کوه سپیدسر، درخشان شو---------- مانند وزو، شراره افشان شو
قصیدهٔ «دماوندیه دوم» که در سال ۱۳۰۱ توسط همین شاعر سروده شد، از شعرهای معروفی است که دربارهٔ دماوند سروده شدهاست که چند بیت نخستین آن چنین است:
ای دیو سپید پای دربند
ای گنبد گیتی ای دماوند
از پای به سر یکی کلهخود ز آهن به میان یکی کمربند
تا چشم بشر نبیندت روی بنهفته به ابر چهر دلبند
دماوند در تاریخ
در طی سلطنت دودمان پهلوی بر ایران، تصویر کوه دماوند در وسط نشان رسمی ایران قرار داشت.
آشوریان این کوه را کان سنگ لاجورد میانگاشتند. اگرچه به راستی ایشان دچار لغزش شده بودند و سنگ لاجورد از بدخشان میآمدهاست. در زمان تاخت و تاز آشوریها به پشته ایران این کوه بخشی از حدود مادها شمرده میشده و در متنهای آشوری هم بدان اشارهشدهاست. سارگون دوم در لشکرکشی خود سرزمینهای تا کوه دماوند را خراجگزار خود نموده بود. در زمان اسرحدون نیز آشوریها تا پای کوه دماوند لشکرکشیده بودند. اما بهپیشروی ادامه ندادند چون آسوریها دماوند و قدری آنسوترش کویر لوت را پایان دنیا میپنداشتند.
شیوه گذاردن پیکر مردگان را در کوهها را دیاکونوف آیین مغانی میانگارد که در دامنه دماوند میزیستهاند و این آیین را به دیگر جاهای ایران پراکنده نمودهاند. در دامنهٔ دماوند تعداد زیادی گور پیش از تاریخ وجود دارد.
در سده هشتم میلادی در پای کوه دماوند دژی بودهاست که موبدی زرتشتی به نام مَسمُغان و پیروانش در آن میزیستهاند و این دژ به فرمان المهدی خلیفه عباسی ویرانگشته و مسمغان نیز کشته شد. مسمغان (به عربی کبیرالمجوس) لقب بزرگان خاندان قارن بوده که تبار پارتی داشته و دارای سرزمینهایی در پای دماوند بودهاند.
غازان خان ایلخان مغول در ۴ شعبان ۶۹۴ (هجری) در لارِ دماوند به دست شیخ صدرالدین غسلکرد و مسلمان شد.
«در حدودالعالم آمده که ویمه و شلنبه دو شهرست از حدود کوه دنباوند و اندر وی بتابستان و زمستان سخت سرد بود و ازین کوه آهن افتد.(حدودالعالم. ص ۱۴۷)»
گفتنی است که در طی سلطنت دودمان پهلوی بر ایران، از نقش کوه دماوند به عنوان نماد ایران زمین و خورشید در حال تابش در پشت آن سود برده شده بود.
در طی سلطنت دودمان پهلوی بر ایران، تصویر کوه دماوند در وسط نشان رسمی ایران قرار داشت.
آشوریان این کوه را کان سنگ لاجورد میانگاشتند. اگرچه به راستی ایشان دچار لغزش شده بودند و سنگ لاجورد از بدخشان میآمدهاست. در زمان تاخت و تاز آشوریها به پشته ایران این کوه بخشی از حدود مادها شمرده میشده و در متنهای آشوری هم بدان اشارهشدهاست. سارگون دوم در لشکرکشی خود سرزمینهای تا کوه دماوند را خراجگزار خود نموده بود. در زمان اسرحدون نیز آشوریها تا پای کوه دماوند لشکرکشیده بودند. اما بهپیشروی ادامه ندادند چون آسوریها دماوند و قدری آنسوترش کویر لوت را پایان دنیا میپنداشتند.
شیوه گذاردن پیکر مردگان را در کوهها را دیاکونوف آیین مغانی میانگارد که در دامنه دماوند میزیستهاند و این آیین را به دیگر جاهای ایران پراکنده نمودهاند. در دامنهٔ دماوند تعداد زیادی گور پیش از تاریخ وجود دارد.
در سده هشتم میلادی در پای کوه دماوند دژی بودهاست که موبدی زرتشتی به نام مَسمُغان و پیروانش در آن میزیستهاند و این دژ به فرمان المهدی خلیفه عباسی ویرانگشته و مسمغان نیز کشته شد. مسمغان (به عربی کبیرالمجوس) لقب بزرگان خاندان قارن بوده که تبار پارتی داشته و دارای سرزمینهایی در پای دماوند بودهاند.
غازان خان ایلخان مغول در ۴ شعبان ۶۹۴ (هجری) در لارِ دماوند به دست شیخ صدرالدین غسلکرد و مسلمان شد.
«در حدودالعالم آمده که ویمه و شلنبه دو شهرست از حدود کوه دنباوند و اندر وی بتابستان و زمستان سخت سرد بود و ازین کوه آهن افتد.(حدودالعالم. ص ۱۴۷)»
گفتنی است که در طی سلطنت دودمان پهلوی بر ایران، از نقش کوه دماوند به عنوان نماد ایران زمین و خورشید در حال تابش در پشت آن سود برده شده بود.
کوهنوردی
در زمانهای قدیم عدهای خود را به قلهٔ دماوند رسانیده بودند. ناصر خسرو در سفرنامهاش نوشتهاست که گویند بر سر دماوند چاهیاست که نوشادر و کبریت (گوگرد) از آن گیرند. صاحب آثار البلاد و اخبار العباد با نقل قولی دست دوم میگوید که عدهای از اهالی آن نواحی میگفتهاند که در طی پنج روز و پنج شب به قلهٔ دماوند رسیدهاند و قلهٔ آن را مسطح با مساحت صد جریب یافتهاند گرچه از دور به مخروط میماند.اولین صعود موفقیتآمیز اروپائیان به قلهٔ دماوند در سال ۱۸۳۷ توسط تیلر تامسن صورت گرفتهاست.همچنین نخستین صعود مستند ایرانی به این قله، به سال ۱۸۵۷ باز میگردد که تیم سرهنگ محمدصادقخان قاجار ارتفاع آن را ۶۶۱۳ ذرع تعیین نمود.
مسیرهای اصلی صعود
برای رسیدن به قله مانند تمامی کوهها از هر مسیری میتوان پیش رفت ولی شناختهشدهترین آنها این جبههها هستند:
• جبهه شمالی؛ مسیر صعود این جبهه از میان دو یخچال سیوله (سمت راست) و دوبی سل (سمت چپ) صورت میگیرد.
• جبهه شمال شرقی؛ پناهگاه تخت فریدون در این مسیر قرار دارد.
• جبهه جنوب غربی؛ پناهگاه سیمرغ در این مسیر قرار دارد.
• جبهه جنوبی؛ از سمت جنوب شرقی کوه. پلور، رینه، گوسفندسرا و بارگاه سوم در این مسیر قرار میگیرند.
آسانترین این مسیرها جبهه جنوبی و سختترین آنها جبهه شمالی است.سه جبهه شمالی، جنوبی و شمال شرقی در نزدیکی روستاها قرار گرفتهاند و همچنین همگی دارای جانپناه در میان راه هستند.
پناهگاهها
در نقشه راهنمای صعود به قلههای البرز مرکزی پناهگاههایی به شرح زیر مشخص شده است:
• پناهگاه گوسفندسرا (کوهپایه) در ارتفاع ۲۹۵۰ متری.
• بارگاه سوم (یال جنوبی) در ارتفاع ۴۱۵۰ متری.
• پناهگاه سیمرغ (یال جنوب غربی) در ارتفاع ۴۱۵۰ متری.
• پناهگاه تخت فریدون (یال شمال شرقی) در ارتفاع ۴۳۶۰ متری.
یخچالهای معروف
• یخچال سیوله (جبهه شمالی)
• یخچال دوبی سل (جبهه شمالی)
• یخچال عروسکها (جبهه شمالی)
• یخچال یخار (شمال شرقی
ویکیپدیا
در زمانهای قدیم عدهای خود را به قلهٔ دماوند رسانیده بودند. ناصر خسرو در سفرنامهاش نوشتهاست که گویند بر سر دماوند چاهیاست که نوشادر و کبریت (گوگرد) از آن گیرند. صاحب آثار البلاد و اخبار العباد با نقل قولی دست دوم میگوید که عدهای از اهالی آن نواحی میگفتهاند که در طی پنج روز و پنج شب به قلهٔ دماوند رسیدهاند و قلهٔ آن را مسطح با مساحت صد جریب یافتهاند گرچه از دور به مخروط میماند.اولین صعود موفقیتآمیز اروپائیان به قلهٔ دماوند در سال ۱۸۳۷ توسط تیلر تامسن صورت گرفتهاست.همچنین نخستین صعود مستند ایرانی به این قله، به سال ۱۸۵۷ باز میگردد که تیم سرهنگ محمدصادقخان قاجار ارتفاع آن را ۶۶۱۳ ذرع تعیین نمود.
مسیرهای اصلی صعود
برای رسیدن به قله مانند تمامی کوهها از هر مسیری میتوان پیش رفت ولی شناختهشدهترین آنها این جبههها هستند:
• جبهه شمالی؛ مسیر صعود این جبهه از میان دو یخچال سیوله (سمت راست) و دوبی سل (سمت چپ) صورت میگیرد.
• جبهه شمال شرقی؛ پناهگاه تخت فریدون در این مسیر قرار دارد.
• جبهه جنوب غربی؛ پناهگاه سیمرغ در این مسیر قرار دارد.
• جبهه جنوبی؛ از سمت جنوب شرقی کوه. پلور، رینه، گوسفندسرا و بارگاه سوم در این مسیر قرار میگیرند.
آسانترین این مسیرها جبهه جنوبی و سختترین آنها جبهه شمالی است.سه جبهه شمالی، جنوبی و شمال شرقی در نزدیکی روستاها قرار گرفتهاند و همچنین همگی دارای جانپناه در میان راه هستند.
پناهگاهها
در نقشه راهنمای صعود به قلههای البرز مرکزی پناهگاههایی به شرح زیر مشخص شده است:
• پناهگاه گوسفندسرا (کوهپایه) در ارتفاع ۲۹۵۰ متری.
• بارگاه سوم (یال جنوبی) در ارتفاع ۴۱۵۰ متری.
• پناهگاه سیمرغ (یال جنوب غربی) در ارتفاع ۴۱۵۰ متری.
• پناهگاه تخت فریدون (یال شمال شرقی) در ارتفاع ۴۳۶۰ متری.
یخچالهای معروف
• یخچال سیوله (جبهه شمالی)
• یخچال دوبی سل (جبهه شمالی)
• یخچال عروسکها (جبهه شمالی)
• یخچال یخار (شمال شرقی
ویکیپدیا
Mount Damavand Guide فارسی
MDG فارسی
Mount Damavand Guide v České
MDG České
Mount Damavand Guide på dansk
MDG Dansk
Mount Damavand Guide in Ihrer Muttersprache
MDG Deutsch
Mount Damavand Guide in het Dutch
MDG Dutch
Mount Damavand Guide in English
MDG English
Mount Damavand Guide in your Native Language
MDG English
Mount Damavand Guide in your Native Language
MDG English Website
Monte Damavand guía en su idioma nativo
MDG Español
Mont Damavand Guide dans votre langue maternelle
MDG Français
Mount Damavand Guide Hrvatski
MDG Hrvatski
Mount Damavand Guide Int
MDG Int
Monte Damavand Guide in Italiano
MDG Italiano
Mount Damavand Guide på norsk
MDG Norsk
Mount Damavand Guide w Polski
MDG Polski
Monte Damavand Guide em Português
MDG Português
Mount Damavand Guide în Română
MDG Română
Mount Damavand Guide suomi
MDG suomi
Mount Damavand Guide på ditt modersmål
MDG Svenska
Mount Damavand Guide στα ελληνικά
MDG ελληνικά
Mount Damavand Guide на български език
MDG български език
Mount Damavand Guide в России
MDG России
Mount Damavand Guide العربية
MDG العربية
Contact Us
Please note:
1- We hate spams as much as you do ,your personal information will never be shared with 3rd parties.
2- To help us distinguish between your email and spams, please quote Mt Damavand or Iran Nature in your email subject .
3- Please write your email in English.
4- We will reply to all emails which have the subject Mt Damavand or Iran Nature , please be patient .
5- If you did not get a reply in 2 days , please check your spam box.
If you have any suggestions about our webpage please don't hesitate to drop us a note. If you have any question about climbing Mt Damavand or visiting Iran Natural Attractions feel free to ask .
Mount Damavand Guide Farsi,
MDG پارسی MDGF870610
Copyright © Mount Damavand Guide Farsi. All rights reserved.